Erfgoed Gazelle

Naam

Erfgoed Gazelle

Locatie

Dieren (en Velorama Nijmegen)

Contactpersoon

Geschiedenis & Oprichtingsjaar

1892: Willem Kölling, postbeambte uit Dieren, besluit in de fietshandel te gaan. Niet iedereen was overtuigd van het toekomstperspectief, maar hij zag echter als één van de eersten de mogelijkheden van dit nieuwe vervoermiddel. Zijn begin was aan de voorzichtige kant want hij bestelde in Engeland welgeteld één fiets. Toch groeide zijn klandizie snel. Hij zocht een partner en vond deze in Rudolf Arentsen, handelaar in kachels, haarden en ijzer. Samen richtten zij de firma Arentsen & Kölling op.
In de begintijd werkten ze vanuit een schuurtje, dat al snel te klein werd. Ze kochten een stuk grond en bouwden een fabriek op de huidige locatie in Dieren. In 1905 trok Rudolf Arentsen zich terug uit het bedrijf en werd opgevolgd door Hendrik Kölling, de broer van Willem. Later voegde zich hun neef, Jan Breukink, bij zijn ooms als lid van de directie.
In 1915 werd het bedrijf omgedoopt in N.V. Gazelle Rijwielfabriek v/h Arentsen en Kölling. De fabriek is veelvuldig uitgebreid en verbouwd. In 1954 rolde de 1-miljoenste fiets van de band en in 1992 viel de productie van de 8-miljoenste fiets samen met de uitreiking van het predicaat ‘Koninklijk’ door prinses Margriet.
Naast fietsen heeft Gazelle ook motoren, brommers, 3- en 4-wielige trucks en (motor)bakfietsen geproduceerd.
De boekjes en advertenties, geïllustreerd door André Vlaanderen, en Piet Pelle zorgden voor een grote naamsbekendheid van het merk Gazelle.

Collecties

– documenten (correspondentie, bulletins)
– beeldmateriaal
– jaarverslagen
– historische fietsen en onderdelen
– promotie- en reclamemateriaal
– voorwerpen

Aantal objecten

Circa 20.000

Verzamelgebied

Objecten gerelateerd aan de geschiedenis van Koninklijke Gazelle en haar rechtsvoorgangers.

Rondleidingen

Niet van toepassing

Websites

  • www.gazelle.nl
  • https://www.gazelle.nl/historie/rijke-geschiedenis
  • https://archief.gazelle.nl/

Bruiklenen

Niet van toepassing

Tentoonstellingen

Niet van toepassing

Publicaties

  • 75 jaar Gazelle 1892-1967 Uitgegeven ter gelegenheid van het vijfenzeventig jarig bestaan van de N.V. Gazelle Rijwielfabriek, Dieren (Amsterdam 1967)
  • 100 jaar Gazelle 1892-1992 jubileumuitgave Gazelle klanken Uitgave: Gazelle Rijwielfabriek B.V. (Den Haag 1992)
  • G.J. Moed, Geschiedenis van “Piet Pelle op zijn Gazelle” Nationaal Fietsmuseum Velorama (Nijmegen 1997)
  • Gazelle-special Themanummer van Historische Rijwielvereniging De Oude Fiets 2002
  • Eva Breukink, De eeuw van Gazelle 1892-2001 Koninklijke Gazelle B.V., 2012
  • Eva Breukink, Koninklijke Gazelle 120 jaar, 1892-2012
  • Gazelle rijwielen, 125 jaar fietsen. Themanummer van Het Rijwiel van de Historische Rijwielvereniging De Oude Fiets 2016